Martin van Rooij is onderwijsjournalist en lid van de redactie van PO Management.
De onderwijssector. Voor mij nog altijd met raadselen omgeven en in nevelen gehuld. Best gek eigenlijk. Ik heb een academische studie afgerond, gevolgd door een hbo-opleiding, ik heb zelf lesgegeven en schrijf al twintig jaar over het onderwijs. Desondanks zie ik mezelf als observant en voel ik me een buitenstaander.
Het is vijftien jaar geleden dat mijn jongste dochter – ik heb er twee, en geen zonen – de deur van de basisschool definitief achter zich dichttrok. Mijn kinderen zaten op een heel gemiddelde basisschool, met behoorlijke leeropbrengsten en een niet al te ingewikkelde leerlingpopulatie. Een school waar het gros van de kinderen een zorgeloze basisschooltijd kon hebben.
Toen ik nog op de lagere school zat – zo heette in mijn tijd de basisschool – leken de jaren voorbij te kruipen. Vooral de zomervakanties duurden voor mijn gevoel eindeloos, zeker als de vriendjes met wie ik het liefst speelde op vakantie waren en er niemand was om mee te voetballen. Kon ik de tijd maar versnellen! Nu ik oud(er) ben, is dat gevoel honderdtachtig graden gedraaid. Je knippert even met je ogen en je bent zo een decennium verder. Kon ik de tijd maar vertragen!
Waar moet je het over hebben als je elkaar jarenlang niet hebt gesproken? Met een beetje pech is een familiereünie een aaneenschakeling van ongemakkelijke momenten en pijnlijke stiltes. Toch maakte ik me geen zorgen. Sterker, naar de reünie van de familie van mijn moeders kant zag ik reikhalzend uit.
Hard bewijs heb ik niet, maar ik vermoed dat iedere onderwijsprofessional zich nog enkele namen van zijn eigen leraren (m/v) kan herinneren. Wie lesgeeft, heeft ooit in zijn leven ervaren hoe mooi onderwijs is. Een goede leerkracht is vaak van doorslaggevende betekenis voor de studierichting die iemand kiest en het beroep dat hij gaat uitoefenen.
Hoe treed jij de wereld tegemoet? Onbevangen? Of ben je voorzichtig of zelfs achterdochtig en kijk je de kat uit de boom? Nederlanders en Oekraïners verschillen in dit opzicht flink van elkaar, zo las ik in de krant. Olga Schilling, geboren in Oekraïne, woonachtig in Nederland en getrouwd met een Nederlander, omschrijft haar landgenoten als terughoudend. Volgens haar gaan Nederlanders ervan uit dat een onbekende je goedgezind is, totdat hij iets slechts doet. “Oekraïners hebben de ervaring dat je eerst maar eens moet zien wat die vreemde van je wil. In Nederland leef je, in Oekraïne is het vaker een kwestie van overleven.”
“Je gaat het pas zien als je het doorhebt”, zei Johan Cruijff. Ik zag het pas nadat ik een paar mensen voor deze uitgave had geïnterviewd. Onbedoeld had deze uitgave (nr. `7, november 2021) een rode draad gekregen: laten we de kinderen zien in hun brede ontwikkeling en niet waarderen op slechts een deel van rekenen en taal. Joke Middelbeek en Ferd van den Eerenbeemt pleiten ervoor in hun recent verschenen boek. Maar ook het format voor kindgesprekken dat CBS De Boustien in De Westereen heeft ontwikkeld en de expeditie ‘Ieder kind kansrijk’ van de Bazalt Groep kun je onder deze stroming scharen. Zie het hele kind met al zijn talenten.
‘Als grote mensen praten, houden kinderen hun mond.’ U ziet: ik ben van de oude stempel – geboortejaar 1963 – en behoorlijk ouderwets opgevoed. Vader was de baas, moeder ook. Nou ja, een beetje. De politie, het ‘hoofd der school’ en de huisarts, dat waren geen mensen. Dat waren instituten!
Copyright PO Management
