Leeshonger stillen en afscheid nemen
Helaas werd ik daardoor al vroeg een betweter genoemd. Dat vond ik niet eerlijk want ik was gewoon goed geïnformeerd. Leesboeken konden mij lange tijd minder bekoren. Pas toen ik een jaar of veertien was, ben ik romans gaan lezen. Als ik in de bibliotheek en later in de boekwinkel een boek zocht, had ik twee selectiecriteria, zeg maar een snelle scan waarmee ik het boek beoordeelde op aantrekkelijkheid: ik las de achterflap over het plot of de grove inhoud van het verhaal en – wellicht nog bepalender – ik las een paar pagina’s om de vertelstijl te proeven. Als ik een zin drie keer moest lezen voordat ik hem begreep, was voor mij de lol snel over.
Later ben ik deze kennis en kunde gaan verwerken in mijn teksten. Ik ben hoofdredacteur geweest van circa vijftig titels, serieuze en wat minder serieuze magazines, vooral vakbladen. De afgelopen dertien jaar was ik het van Pulse en diens opvolger PO Management, twee bladen voor het basisonderwijs. Het was de Franse filosoof Jean Paul Sartre die ooit zei (vrij vertaald): als lezer had ik de pest aan moraal in geschriften, als schrijver stopte ik er mijn boeken mee vol. Als schrijver ben je bijzonder machtig. Jij bepaalt immers wat er gezegd en wat er verzwegen wordt. Jij neemt de lezer mee in het verhaal, legt verbanden en trekt conclusies. Lezen, denken en schrijven zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar en dus vreselijk belangrijk om te ontdekken en te ontwikkelen. Zeker op school.
PISA-onderzoeken en in reactie daarop de Onderwijsraad hebben ons wakker geschud: met ons leesonderwijs is het droevig gesteld. Het roer moet om. Arjen Lubach deed daar nog een schepje bovenop. Niet gezien? Kijk Uitzending gemist. Voor mij is de oplossing heel simpel: laat kinderen verhalen, teksten en berichten lezen over onderwerpen die ze leuk vinden. Een boek is voor veel kinderen gewoon een stap te ver. Jammer dat de (online) jeugdkrant er niet meer is. Volgens mij is het niet zo moeilijk om die op school zelf samen te stellen. Laat de kinderen trouwens zelf de onderwerpen maar uitzoeken. Laat één leerling per week hoofdredacteur zijn! Is vaak een leuke job, soms iets minder.
Och, en als we dan toch aan het lezen zijn, dan is de stap naar schrijven, het fantaseren over een onderwerp een kleine. Ook kinderen vinden dat leuk. Laat je mening horen. Vertel wat je bezighoudt of wat je mooi of lelijk vindt. Noem het een column, maar een blog of chatshot vind ik ook prima. What’s in a name. Onderwijs kan soms zo simpel én leuk én effectief zijn. Het wordt tijd dat het onderwijs zich die taak actief toe-eigent.
Ik zal u daarbij niet meer van dienst zijn. Ik heb besloten om te stoppen als hoofdredacteur. Een oud huisje wacht op een grondige renovatie. Een prachtige klus, waar ik veel zin in heb. Maar PO Management is zeker nog niet klaar, want het onderwijs is nog lang niet klaar (misschien wel nooit). Ik wens u bij úw klus heel veel succes, veel plezier en ook een beetje geluk toe. Hartelijk dank voor de vele inspirerende en warme gesprekken die ik in de afgelopen jaren met u heb mogen voeren. Zet ’m op!
Deze column is geschreven door
Frank Stienissen, PO Management
Frank Stienissen is hoofdredacteur van PO Management.
Frank Stienissen bekijkt het onderwijs met verwondering, een knipoog en een glimlach. Het boek Onderwijsvitaminen bevat een selectie van de columns die Frank de afgelopen jaren voor diverse onderwijsbladen geschreven heeft.
De onderwijsvitaminen zijn voor de werkvloer bestemd, voor de schoolleider en de leraar die het beste uit het kind én uit zichzelf wil halen. Ter lering en vermaak. Niet meer, niet minder. De aanbevolen wekelijkse dosering zorgt voor meer motivatie en inspiratie op school.
Met uw account kunt u het e-book Onderwijsvitaminen gratis downloaden op http://www.pomanagement.nl/whitepaper/179/.
