Stimulans
Als Schoolleidersregister PO stimuleren we niet alleen dat professionals hun kennis en kunde up-to-date houden en dat dan vervolgens registreren, maar we willen ook graag inspireren. Onlangs hebben we daarom een bijeenkomst georganiseerd in Ouwehands Dierenpark in Rhenen onder de titel ‘Leiderschap in een jungle aan trends’. Filosoof en visionair Ruud Veltenaar ging met 250 schoolleiders in gesprek over negen grote maatschappelijke trends en ontwikkelingen die het primair onderwijs beïnvloeden. De basisvragen waren: wat merk je daar al van in de praktijk en wat kun je er zelf mee doen op jouw school? Het was echt een heel geslaagde dag, inspirerend en het smaakt zeker naar meer.
Een kleine data-update, de spannende datum van 1 januari 2018 nadert immers, dan moeten alle schoolleiders geregistreerd zijn. We zijn er bijna. Slechts 150 schoolleiders hebben nog niets van zich laten horen. Op een populatie van 8.500 is dat niet veel, maar het blijft toch nadrukkelijk ons doel om iedereen mee te krijgen. Van alle ingeschreven schoolleiders is ongeveer 70 procent volledig geregistreerd, sommigen zitten in het laatste stadium van de registratie of wachten op hun diplomawaardering. Na 1 januari hebben we nog een kleine uitloop van zo’n half jaar en ik heb goede hoop dat dan iedereen geregistreerd is.
Wat er gebeurt als je niet geregistreerd bent, kan ik niet precies zeggen. Wij hebben als Schoolleidersregister alleen de mogelijkheid om iemand te schrappen uit het register. De verantwoordelijkheid voor verdere actie ligt bij de schoolbesturen. De cao is er overigens vrij expliciet over: je kunt geen schoolleider zijn als je niet geregistreerd bent. Besturen zullen daar dus binnenkort een positie op in moeten nemen. Ik stel mij overigens voor dat besturen al veel eerder het gesprek hierover zijn aangegaan met hun schoolleiders om te voorkomen dat er straks schoolleiders zijn die in de problemen komen omdat ze niet geregistreerd zijn.
Ons primaire doel is dat professionele ontwikkeling heel normaal gevonden wordt. Daarbij worden de kwaliteitsnormen en ontwikkelingsthema’s niet van hogerhand opgelegd, maar door de beroepsgroep zelf bepaald. Sommige schoolleiders voelen zich hier zelfs zo prettig bij dat ze na hun registratie nu al weer met hun herregistratie bezig zijn. Deze groep voelt zich kennelijk als een kind in een snoepwinkel dat denkt: wat kan ik nu weer voor lekkers kiezen? Ik begrijp dat dat natuurlijk niet voor iedereen opgaat, maar het is wel leuk om te zien dat er toch ook zo positief en enthousiast op gereageerd wordt.
Mooi vind ik ook dat het informele leren langzaam maar zeker goed van de grond komt. We hebben nu al een derde groep schoolleiders opgeleid die als gespreksleider kan optreden bij de afrondende valideringsgesprekken. Tot nu toe werd die rol altijd vervuld door externe professionals. Maar, als je wilt dat schoolleiders zich ook mede-eigenaar voelen, dan moeten we ze daarin vooral ook zelf een positie geven.
Een andere mooie ontwikkeling is dat het Schoolleidersregister PO een subsidie heeft gekregen van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) om een onderzoeksvoorstel uit te werken. Ondanks de wetenschappelijke aandacht voor professionele leergemeenschappen is over de samenwerking tussen docenten, schoolleiders en onderzoekers nog weinig bekend. Vooral de rol van begeleiding bij kennisuitwisseling en het leren van leraren is nauwelijks onderzocht. Die rol ligt voor een belangrijk deel bij de schoolleider. Het Schoolleidersregister PO wil die coachende rol van de schoolleider nader bekijken. Dragen ze via bewuste reflexieve gespreksvoering bij aan informeel leren en aan een professionele dialoog tussen leraren, schoolleiders en bestuurders?
We zien het als een mooie stimulans om de weg die we zijn ingeslagen ook te vervolgen. Een complimentje doet iedereen goed, toch?!
Deze column is geschreven door
Ursie Lambrechts, Schoolleidersregister PO
Ursie Lambrechts (1955) is bestuursvoorzitter van het Schoolleidersregister PO, een initiatief van de PO-Raad en onderwijsvakorganisaties AVS, AOb en CNVO. De Stichting Schoolleidersregister PO is een onafhankelijke organisatie die de kwaliteit van schoolleiders bewaakt, borgt en stimuleert.
,,Schoolleiders spelen een cruciale rol in de kwaliteit van het onderwijs voor onze kinderen. Door de groei aan verantwoordelijkheden staan zij, samen met de schoolbesturen, voor nieuwe inhoudelijke, organisatorische en strategische keuzes’’, aldus Lambrechts. ,,Schoolleidersregister PO is er om hen te ondersteunen en te prikkelen tot goed vakmanschap en onderlinge kennisdeling. Schoolleiders hebben een prachtig beroep met hoge eisen. Daar valt veel eer aan te behalen.’’
Lambrechts studeerde Kunstgeschiedenis en Onderwijskunde aan de tegenwoordige Radboud Universiteit Nijmegen. Ze was zeven jaar lid van de Provinciale Staten van Noord-Brabant. Van 1994 tot 2006 zat ze namens D66 in de Tweede Kamer. Ze was onder andere woordvoerder onderwijs. Lambrechts was verder voorzitter van de Evaluatie- en Adviescommissie Passend Onderwijs. Op dit moment is zij lid van de Onderwijsraad.