Onbekend maakt onbemind?
Eerst maar even de data, dat zijn jullie inmiddels van mij gewend. Ruim 7.500 schoolleiders hebben zich ingeschreven en hiervan heeft ongeveer de helft zich al volwaardig geregistreerd. Mooie cijfers, toch! En natuurlijk zullen we er alles aan doen om ook zo snel mogelijk de laatste groep – zij die de kat uit de boom hebben gekeken of gewoon niet zo enthousiast waren – aan boord te krijgen. Gelukkig hoeven we ons anno 2016 niet meer uitgebreid te verdedigen. Je kunt rustig stellen dat ingeschreven en geregistreerd zijn de norm is geworden. Met die snelle inburgering zijn we heel blij.
Waar we op dit moment veel extra energie in steken, is de totstandkoming van een grotere groep schoolleiders die via de weg van het informele leren hun professionaliteit wil aantonen. Dat je met een gecertificeerde opleiding of cursus aan bepaalde competenties kunt werken, is een bekend en vertrouwd gegeven. Toch zijn er veel meer manieren om te leren. Door boeken en tijdschriften te lezen, door actief deel te nemen aan discussiegroepen, bijvoorbeeld een online community, door te bloggen en te publiceren, door collegiale intervisie, een congres of seminar te bezoeken, noem maar op, we leren elke dag.
Het frappante is dat veel schoolleiders aangeven dat ze informeel heel veel opsteken, maar we zien ook dat nog maar weinig schoolleiders dat daadwerkelijk willen aantonen. We denken dat vooral de onbekendheid een obstakel vormt. Daarom hebben we recent twee filmpjes gemaakt over informeel leren en over de validering van informeel leren. Deze filmpjes illustreren heel goed wat deze manier van leren eigenlijk inhoudt, hoe je in contact kunt komen met schoolleiders die met dezelfde thema’s bezig zijn, hoe je met hen in gesprek kunt raken en hoe je uiteindelijk ook kunt aantonen dat je er voldoende van opgestoken hebt. De uiteindelijke validering geschiedt door twee collega-schoolleiders of door een externe professional. De keuze is aan de schoolleider zelf.
Daarnaast hebben we interactieve hulpprogramma’s gemaakt, Birdy en Curatr, die de informele leergemeenschappen moeten ondersteunen en enigszins moeten stroomlijnen. In beide interactieve portfolio’s kunnen schoolleiders feedback geven op elkaars presentaties, beleidsplannen, recensies, blogs of reflecties binnen de eigen onderwijspraktijk. Na verloop van tijd zullen we van een van de twee programma’s afscheid nemen, maar nu – in de pilotfase – kijken we even welk programma het beste bij ons register past.
Zoals gezegd, er zijn echt legio mogelijkheden. Daarom verbaast het ons dat nog maar weinig schoolleiders gebruik maken van deze leerroute en leergemeenschappen. Temeer daar de schoolleiders die deze informele leerroute al hebben afgelegd, unaniem zeer enthousiast zijn over deze vorm van professionalisering. Door er met collega’s over te praten, praktijkervaringen te delen en kennis uit te wisselen, hebben ze op een zeer prettige en effectieve wijze zichzelf en anderen verrijkt. Wat wil je nog meer? Probeer het ook!
Deze column is geschreven door
Ursie Lambrechts, Schoolleidersregister PO
Ursie Lambrechts (1955) is bestuursvoorzitter van het Schoolleidersregister PO, een initiatief van de PO-Raad en onderwijsvakorganisaties AVS, AOb en CNVO. De Stichting Schoolleidersregister PO is een onafhankelijke organisatie die de kwaliteit van schoolleiders bewaakt, borgt en stimuleert.
,,Schoolleiders spelen een cruciale rol in de kwaliteit van het onderwijs voor onze kinderen. Door de groei aan verantwoordelijkheden staan zij, samen met de schoolbesturen, voor nieuwe inhoudelijke, organisatorische en strategische keuzes’’, aldus Lambrechts. ,,Schoolleidersregister PO is er om hen te ondersteunen en te prikkelen tot goed vakmanschap en onderlinge kennisdeling. Schoolleiders hebben een prachtig beroep met hoge eisen. Daar valt veel eer aan te behalen.’’
Lambrechts studeerde Kunstgeschiedenis en Onderwijskunde aan de tegenwoordige Radboud Universiteit Nijmegen. Ze was zeven jaar lid van de Provinciale Staten van Noord-Brabant. Van 1994 tot 2006 zat ze namens D66 in de Tweede Kamer. Ze was onder andere woordvoerder onderwijs. Lambrechts was verder voorzitter van de Evaluatie- en Adviescommissie Passend Onderwijs. Op dit moment is zij lid van de Onderwijsraad.
