De gelukkige directeur
Een goed leider zijn is niet gemakkelijk. Toch wordt het van elke directeur op school verwacht. Gandhi was een groot leider. Onbaatzuchtig, sterk, idealistisch. Van Nelson Mandela kunnen we dat ook zeggen. Beiden hebben grote offers gebracht, maar het resultaat mocht er zijn. Bill Gates zei bij het overlijden van Steve Jobs: ‘In termen van inspirerende leiders is Steve Jobs de beste die ik ooit heb ontmoet. Hij gelooft in goede producten en is in staat om dat te communiceren.’
Toch wil ik Jobs niet tot de grote leiders rekenen. Naar nu blijkt vertoonde hij despootachtige trekjes; het doel heiligde voor hem alle middelen. Misschien bent u het niet met mij eens, maar ik vind dat de Duitse bondskanselier Angela Merkel ‘leiderschapsfähig’ is als ze na haar bezoek aan Griekenland tegen de pers zegt: ‘Aan de ene kant moeten we eisen dat ze zich houden aan de overeenkomsten die we hebben gesloten. Maar aan de andere kant moeten we, in onze rol als vrienden en partners, assistentie en steun bieden.’ Grote leiders kijken verder dan hun neus lang is. De Europese financiële huishouding moet op orde zijn, maar vriendschap en vrede is niet in geld uit te drukken.
Terug naar onze eigen, kleine wereld. Ik citeer: ‘Een goede directeur nodigt zijn medewerkers uit om zichzelf te zijn met al hun kwaliteiten, zodat ze hun geest (commitment, creativiteit en plezier in het werk) uitdrukken in hun werk en hun prestaties. Daar wordt de hele school beter van.’ Gelukkig, dat doe ik, zie ik u denken. Ik citeer verder: ‘Veel managers concentreren zich op wat ze wel goed kunnen: focussen op resultaten behalen waardoor je de menselijke samenhang nog meer uit het oog gaat verliezen.’ Oei, ja die neiging heb ik ook. Wie niet?
Kees Storm, oud-bestuursvoorzitter van Aegon, schreef het boekje 'Managen met een glimlach'. Een aardig boek, niet al te zwaar. Volgens hem moet een inspirerende leider actief, positief én gelukkig zijn. Storm was zelf een fanatieke hardloper en vergeleek die sport wel eens met het managen van een bedrijf. Net als in de sportwereld stel je jezelf een doel. De doelen moeten volgens hem gering in aantal zijn, helder, communiceerbaar en haalbaar.
Mochten we denken dat het er in het bedrijfsleven veel harder aan toegaat dan in het onderwijs, dan heeft u het mis. Volgens Storm is het belangrijk dat een manager een plezierige relatie onderhoudt met zijn medewerkers. Zijn motto was: we gaan respectvol met elkaar om, we verdienen geld en we maken plezier met elkaar. Hij heeft het over hardlopen, niet over sprinten. Sprinters hebben volgens hem de neiging om voor de groep uit te gaan lopen. Zijn meest saillante tip behelst het begrip ‘geluk’. Volgens Storm kan een leider nooit een goede leider zijn als hij zelf niet gelukkig is.
Alleen een gelukkige leider kan zijn medewerkers inspireren en motiveren om het beste uit henzelf te halen. Daarom besteedde hij ook veel tijd aan het onderhouden van goede en persoonlijke contacten met zijn managers en medewerkers. Ik heb geen idee hoe groot zijn span of control was, maar op school moet dat zeker kunnen.
Deze column is geschreven door
Frank Stienissen, PO Management
Frank Stienissen is hoofdredacteur van PO Management.
Frank Stienissen bekijkt het onderwijs met verwondering, een knipoog en een glimlach. Het boek Onderwijsvitaminen bevat een selectie van de columns die Frank de afgelopen jaren voor diverse onderwijsbladen geschreven heeft.
De onderwijsvitaminen zijn voor de werkvloer bestemd, voor de schoolleider en de leraar die het beste uit het kind én uit zichzelf wil halen. Ter lering en vermaak. Niet meer, niet minder. De aanbevolen wekelijkse dosering zorgt voor meer motivatie en inspiratie op school.
Met uw account kunt u het e-book Onderwijsvitaminen gratis downloaden op http://www.pomanagement.nl/whitepaper/179/.