Sámen leren: zo doe je dat
Goede nascholing heeft een positieve impact op de kennis, de vaardigheden en het gedrag van leerkrachten en is uiteindelijk gericht op het positief beïnvloeden van de ontwikkeling van leerlingen. Maar hoe motiveer je leerkrachten om met hun professionalisering aan de slag te gaan wanneer de werkdruk al zo hoog is?
Literatuuronderzoek van de Universiteit van Gent* laat het belang zien van het samen met collega’s deelnemen aan professionalisering. Het onderzoek benoemt 9 sleutelkenmerken:
- Maak de vertaalslag naar de inhouden die leerlingen moeten leren.
- Focus op (vak)didactiek: hoe leren leerlingen en hoe stem je daarop af?
- Koppel wetenschappelijk onderbouwde inzichten aan de ontwikkeldoelen van leerkrachten en de context en doelen van de school.
- Sluit aan op interesses, zorgen en doelen van leerkrachten en laat hen zelf sturing geven aan het professionaliseringsproces dat ze doorlopen.
- Geef voldoende tijd zodat het geleerde beklijft: zorg voor langere trajecten van minstens 20 contacturen, coaching en ondersteuning.
- Doe het samen: onderlinge interactie, samenwerking, overleg en feedback tussen collega’s zorgt voor een krachtige vorm van professioneel leren.
- Organiseer het leren in de school en maak de koppeling naar de dagelijkse werkomgeving en praktijk in de klas.
- Faciliteer actief en interactief leren. Geef de kans om het geleerde uit te proberen in de klas en laat daarop actief reflecteren.
- Zorg voor feedback en terugkoppeling van goede kwaliteit door de trainer.
HOE DOE JE DAT DAN?
Maak een combinatie van verschillende leervormen. Laat de studiedag voorbereiden met e-learning of vakliteratuur. Zo bouwt elk teamlid de eigen kennis op en kun je tijdens de studiedag meer tijd besteden aan het doorgronden én het delen van kennis en vaardigheden tussen collega’s. Laat het geleerde uitproberen in de lespraktijk en kom daarna weer bij elkaar. Nu is het tijd voor reflectie: werkt het? Wat kunnen we nog meer doen? Wat willen we nog leren? En hoe borgen we het geleerde in de praktijk?
E-learning is daarbij een goede voedingsbron voor het samen leren. Door je voorkennis te activeren en al grondige kennis op te doen wordt verdiepen leuker! Zo ken ik een mooi voorbeeld van een groep leerkrachten die elk dezelfde e-learningcursus hadden gevolgd over instructiegedrag. De onderbouwing en de begeleidende video's maakten zoveel los in de groep, dat ze de cursus samen nogmaals grondig hebben doorgespit, in de praktijk gebracht hebben en samen hebben geëvalueerd. Een prachtige invulling van het ‘leren op de werkplek’-principe.
Het mooie van e-learning is dat het een goede voedingsbron is voor al dat leren. Een belangrijke basis voor het bouwen van een lerende organisatie!
* Merchie, E., Tuytens, M., Devos, G., & Vanderlinde, R. (2016). Hoe kan je de impact van professionalisering voor leraren in kaart brengen? Universiteit Gent: Departement Onderwijs en Vorming.
Deze column is geschreven door
Klaas Bellinga, E-learning Wizard BV
Klaas Bellinga is directeur van E-learning Wizard. Hij adviseert scholen en besturen over nascholing en de implementatie van e-learning en blended learning. E-learning Wizard biedt met de Lerarenacademie een complete e-learningacademie aan waarmee besturen invulling kunnen geven aan nascholing van leerkrachten, ib'ers en schooldirecteuren.