De leerkracht is een van de belangrijkste factoren voor het succes van onderwijs. Daarmee zeggen we niets nieuws. Maar een leerkracht, hoe bekwaam ook, heeft slechts een beperkte hoeveelheid tijd om zijn kennis over te dragen. Leerkrachten willen kinderen graag meer leren in minder tijd.
Om leerkrachten zo effectief mogelijk te laten omgaan met hun beperkte tijd hebben onderwijsadviseurs Fred Kramer en Theo Wildeboer het boek Slim! De 4 sleutels voor een effectieve les geschreven. Daarin stellen de auteurs vier vragen centraal om leerkrachten na te laten denken over de juiste lesvoorbereiding:
• Stelt de leerkracht een scherp lesdoel?
• Volgt de leerkracht ‘de kortste weg naar Rome’?
• Stimuleert de leerkracht de actieve betrokkenheid van leerlingen?
• Stemt de leerkracht af op verschillen?
Kramer en Wildeboer noemen het de 4 sleutels voor een effectieve les. Het is boeiend om aan de hand van de 4 sleutels te bedenken hoe je les wilt gaan geven. Leerkrachten maken immers in het onderwijs voortdurend keuzes die hun handelen bepalen. De vier vragen geven daarbij de juiste richting aan dit handelen.
De leerkracht is een van de belangrijkste factoren voor het succes van onderwijs. Daarmee zeggen we niets nieuws. Maar een leerkracht, hoe bekwaam ook, heeft slechts een beperkte hoeveelheid tijd om zijn kennis over te dragen. Leerkrachten willen kinderen graag meer leren in minder tijd.
Om leerkrachten zo effectief mogelijk te laten omgaan met hun beperkte tijd hebben onderwijsadviseurs Fred Kramer en Theo Wildeboer het boek Slim! De 4 sleutels voor een effectieve les geschreven. Daarin stellen de auteurs vier vragen centraal om leerkrachten na te laten denken over de juiste lesvoorbereiding:
• Stelt de leerkracht een scherp lesdoel?
• Volgt de leerkracht ‘de kortste weg naar Rome’?
• Stimuleert de leerkracht de actieve betrokkenheid van leerlingen?
• Stemt de leerkracht af op verschillen?
Kramer en Wildeboer noemen het de 4 sleutels voor een effectieve les. Het is boeiend om aan de hand van de 4 sleutels te bedenken hoe je les wilt gaan geven. Leerkrachten maken immers in het onderwijs voortdurend keuzes die hun handelen bepalen. De vier vragen geven daarbij de juiste richting aan dit handelen.
DEEL 1: DE SLEUTELS
Het eerste deel bestaat uit vier hoofdstukken die elk uitleg geven over een sleutel: het lesdoel, de kortste weg naar Rome, actieve betrokkenheid en afstemming. De hoofdstukken geven goed weer hoe je de sleutel moet inzetten in de les. In elk hoofdstuk wordt een theorie toegelicht die wetenschappelijk is onderbouwd. Deze theorieën moeten ons tot nadenken aanzetten. Kort en bondig worden heel veel onderwijstermen behandeld en verduidelijkt. Daarnaast staan in de hoofdstukken schema’s, tabellen en matrixen die je zo kunt overnemen en in je lessen kunt gebruiken.
DEEL 2: LEERKRACHTVAARDIGHEDEN
Het tweede deel bestaat uit een bespreking van veertien leerkrachtvaardigheden. Deze vaardigheden zijn onderverdeeld in organisatorisch, pedagogisch en didactisch handelen. ‘De leerkracht bevordert het zelfvertrouwen’ is een voorbeeld van een vaardigheid die een voorwaarde is voor een effectieve les. De veertien hoofdstukken beginnen met een praktijkvoorbeeld. Ze behandelen onderwerpen die dagelijks voorkomen in een les, wat een grote mate van herkenbaarheid oplevert. Beschreven wordt hoe de leerkrachtvaardigheden, elk vanuit hun eigen invalshoek, de sleutels activeren en tot leven brengen. Elke vaardigheid wordt gekoppeld aan de vier sleutels, waardoor de vaardigheid inzichtelijker wordt gemaakt. Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met een evaluatie van de les van de leerkracht uit het praktijkvoorbeeld. Het boek neemt je mee in de praktijk van het lesgeven doordat aan het eind van elk hoofdstuk uit dit tweede gedeelte vragen aan je worden gesteld die je blijven bezighouden, ook als je het boek hebt weggelegd.
Het boek heeft een duidelijke structuur waardoor het eenvoudig te gebruiken is als naslagwerk. De voorbeelden uit het boek zijn echte praktijkvoorbeelden en zeer herkenbaar. De tips en reflectievragen zorgen ervoor dat het boek niet saai is maar tot nadenken stemt.
Kramer en Wildeboer hebben in Slim!: de 4 sleutels voor een effectieve les in heldere bewoordingen duidelijk weten te maken waarom een goede lesvoorbereiding noodzakelijk is, waarbij de dagelijkse praktijk theoretisch, wetenschappelijk onderbouwd wordt.
Vakbekwame leerkrachten kunnen het boek gebruiken als verdiepend-leren-stof en voor startbekwame leerkrachten is het boek gewoonweg een must om te lezen.
Deze recensie is geschreven door Ruby van der Mark-Trebels, medewerker Scholing & Begeleiding Scholengroep OPRON.
De redactie van PO Management bestaat uit onderwijsjournalisten en schrijft artikelen voor het bookmagazine en voor de website. Scholen en schoolbesturen kunnen tips voor de inhoud mailen naar info@pomanagement.nl.
Copyright PO Management
