Eleonoor van Gerven, Slim Educatief
Eleonoor van Gerven is pedagoog.
In haar praktijk Slim! Educatief leidt zij leraren op om vanuit een inclusieve gedachte passend onderwijs aan begaafde leerlingen te verzorgen.
Het Grote Vindingrijkboek
Zo leer je kinderen creatief denken
David van der Kooij
Creatief denken doe je niet tussen negen en tien
Het Grote Vindingrijk Boek is het boek waarmee het creatief denken als domein voor het (primair) onderwijs met één klap op de kaart wordt gezet. Van der Kooij neemt de positie in dat creatief denken een essentiële vaardigheid is om in de snel veranderende samenleving van de 21e eeuw je staande te kunnen houden. Hij ziet het als een soort basisbehoefte voor alle mensen. Creatief denken is volgens de auteur dus niet voorbehouden aan een selecte groep. Alle kinderen kunnen het!
Recensie
Het leuke is dat wanneer je goed naar kinderen kijkt, je dit op jonge leeftijd heel duidelijk in hun spel kunt zien. Als zij hun voorstellingsvermogen inzetten lijkt het alsof zij nog niet gehinderd worden door kennis. Fantasiespel, doen-als-of spel, vereist hetzelfde voorstellingsvermogen als het complexere creatieve denken. Tijdens het spel verandert de wereld van de peuter en kleuter grenzeloos snel en lijken er geen belemmeringen te bestaan. Elke hindernis wordt met dezelfde vaart van creativiteit genomen. Naarmate kinderen meer kennis verzamelen over hoe de dingen ‘echt zitten’, lijken ze meer en meer beperkt te worden in hun vindingrijkheid. Met zijn boek daagt Van der Kooij leraren uit om iets van die creativiteit weer aan te moedigen in het denken (en doen) van hun leerlingen. Persoonlijk vind ik het fijn om te weten dat je niet begaafd hoeft te zijn om ook aan de slag te kunnen met de spannende lesideeën die Van der Kooij in het boek aanbiedt.
De opzet en vormgeving van het boeken laten je als lezer zien wat creativiteit in uitvoering oplevert. Het boek is opgebouwd uit zeven elementen (Kop en staart van het boek, Kern, Verdieping voor de onderwijspraktijk, Lesideeën, Verdiepende onderwerpen, Praktijkvoorbeelden, Turbolessen en cartoons). Deze elementen zijn door middel van kleur duidelijk van elkaar onderscheiden. Door deze opbouw kun je het boek zowel ‘horizontaal’ als ‘verticaal’ lezen. Wie verticaal leest begint op de eerste bladzijde en leest in de aangeboden volgorde het boek door. Wie horizontaal leest, benoemt zijn eigen behoefte en kiest de pagina’s die passen bij die eigen informatiebehoefte.
Van der Kooij beschrijft hoe je kunt een leerklimaat kunt ontwikkelen en koesteren om tot creatief denken te komen. Hij laat je zien hoe jij en jouw leerlingen over drempels heen kunnen stappen om waarheden los te leren laten. Daardoor leert hij je hoe scheppend denken waarmee je nieuwe inzichten verwerft en nieuwe beelden ontwikkeld bereikbaar kan worden. Mooi is dat hij dit op een zodanige manier doet dat je als het ware wordt meegezogen in zijn eigen enthousiasme. De lesideeën zijn niet alleen leuk om met je leerlingen te doen. Wat zou er gebeuren als je gedurende het schooljaar als team eens zou proberen om een aantal van die lessen aan ‘jezelf’ te geven? Wat zou het opleveren voor jouw perspectief als leraar als je je eigen professionalisering eens zou pimpen met een ruime portie creativiteit?
Voor de lezers die behoefte hebben aan een methode creatief denken, met concrete leerlijnen en volledig uitgewerkte lessen, zou ik willen zeggen: laat ze eens een keertje los. Geef jezelf eens een uitdaging cadeau! Word eigenaar van leerdoelen die je kunt stellen en besteed dat eigenaarschap niet uit aan een methodemaker. Creativiteit gaat dood als je de creativiteit van een ander uitvoert. Creatief denken doe je niet op dinsdagmiddag tussen half drie en kwart over drie. Je doet het ook niet op vrijdagochtend tussen negen en tien. Je doet het zeker niet als de leeruitkomsten vooraf zijn vastgesteld. Creatief denken is de meest wezenlijke bezigheid in een wereld die nog van alles kan blijken te zijn!
Deze recensie is geschreven door
