PO Management

Dorpsschool als wijkverbinder

Hoe maak je van een zwakke dorpsschool een goede school? En hoe zorg je ervoor dat de school weer het middelpunt van de wijk wordt? Theo Douma zag zich vier jaar geleden voor de uitdagende taak gesteld om samen met het team van cbs De Klimop in Rijsoord, een klein tuindersdorp in de buurt van Ridderkerk, de school te redden omdat het imago door tegenvallende opbrengsten slechter was dan ooit.

Eerst werd intern orde op zaken gesteld, daarna werd de blik naar buiten gericht. Een heuse kinderboerderij bracht leven in de brouwerij. Theo Douma, directeur cbs De Klimop (Rijsoord): ‘In zeven maanden hebben we het predicaat zwak weggewerkt en nu geven we de school nieuw elan.’

Nieuwsgierige leraren maken kinderen gelukkig

Leraren kijken vaak vermoeid als er weer eens frictie is in de klas. Het ene kind wil niet naast het andere zitten bijvoorbeeld. Zucht, denkt de leraar, moeten we dat ook weer oplossen. Charlotte Visch ziet dat anders. Voor haar zijn deze botsingen juist gouden leermomenten.

‘Ik zag iets gebeuren, zagen jullie dat ook?’ zou ze aan de groep vragen. Ze bespreekt met de kinderen waarom zij iets deden en hoe zij zich daarbij voelden, zodat de hele klas kan meedenken over hoe dat anders kan. Vaak laat Visch de kinderen het moment opnieuw afspelen, maar dit keer mét respect en begrip voor elkaar.

In haar nieuwste boek Gelukkige kinderen in een gelukkige klas haalt ze meer van deze wisseltrucs uit. Een probleem wordt opeens nuttig. Zo betekent een grote klas voor Visch extra hersenpannen om oplossingen te bedenken. En een luidruchtige leerling is volgens haar een prachtige kans om andere kinderen te leren zich goed te concentreren.

Marzano's Reflectieve leraar

Toezicht- en feedbacksystemen leveren vaak geen systematische bijdrage aan het vergroten van de expertise van leraren, maar Robert Marzano stelt dat dit door doelgericht oefenen wel mogelijk is.

Doelgericht oefenen houdt meer in dan alleen herhaling; het vraagt activiteiten die specifiek ontworpen zijn om prestaties te verbeteren, een uitdaging vormen en de leraar van feedback voorzien. Samenvattend kun je zeggen dat doelgericht oefenen vraagt om een reflectieve leraar.

Dit artikel is als beknopte versie verschenen in het bookmagazine PO Management.

Uw schoolplan in 5 stappen

Gaat u zich het komende jaar óók weer warmlopen voor het schrijven van een nieuw schoolplan? Een kleine categorie directeuren ziet dit als een administratieve last waar ze graag snel en pijnloos vanaf willen komen. Een groter deel van de directeuren ziet het schoolplan echter als een vliegwiel voor schoolontwikkeling.

Tot welke categorie u zich ook rekent, in beide gevallen kan het voorkomen dat u als een berg tegen het schrijven van het schoolplan opziet! Behoort u tot de eerste categorie, dan is er weinig hulp of hoop. Behoort u tot de tweede groep, bent u serieus in uw ambities én kiest u voor de koninklijke weg, dan is er een aanpak die u zal helpen om de berg waartegen u opziet veel minder omvangrijk te maken. Namelijk ten eerste door de juiste route te volgen om te komen tot het schoolplan. En ten tweede door gebruik te maken van de webbased schoolplanmonitor. In dit artikel leest u hoe deze aanpak werkt.

Persoonlijk Meesterschap

Cito-toetsen, leerlingvolgsystemen, effectief onderwijs, opbrengstgericht werken. Steeds vaker voelen leraren basisonderwijs zich uitvoerders van beleid van anderen. De technische, instrumentele benadering van onderwijs doet de balans doorslaan naar de ‘buitenkant van het vak’. Toetsen, regels en procedures, waarmee leraren en scholen voldoen aan de standaarden van inspectie en overheid. Het landelijk Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap (CEPM) vraagt aandacht voor de binnenkant van het vak. Wat maakt een leraar tot een goede leraar?

Het roer om

Begin 2014 lanceerde uitgeverij Muiswerk Educatief ‘Muiswerk Compleet’. Een nieuw en compleet pakket online oefenprogramma’s voor op school en thuis, voor taal en rekenen, voor groep 4-8 (aangevuld met modules voor groep 1-3) tegen een prijs die de concurrentie slapeloze nachten zal bezorgen.

Hoe zijn zij bij dit aanbod gekomen? En zit er een addertje onder het gras? Een gesprek met Sander Beek, aanstichter van de nieuwe richting die de uitgeverij is ingeslagen.

Kennis delen in Afrika

Gambia, november 2013. Het is minstens 35 graden en de stroom is vandaag al voor de derde keer uitgevallen. De ventilatoren die nog enige verkoeling brachten, draaien allang niet meer. Het zweet druppelt van mijn rug, maar dat kan me vandaag niets schelen. Ik ben zo trots!

Nog maar een week geleden ben ik begonnen met de training van vijf Gambiaanse jongeren. Zij zijn zorgvuldig uitgekozen door het lokale bestuur van Yepafrica en voelen zich vereerd om trainer te mogen worden. In een paar dagen tijd heb ik ze samen met mijn reisgenoten getraind in marketing, ondernemerschap en coaching. Nu staan ze als volleerde docenten voor een groep jongeren en geven ze zelf de door mij ontwikkelde marketingworkshop. Een geweldige start van het Yepafrica Learning Centre!

Oefening baart kunst

In 2006 werd hij onderscheiden met de NWO Oeuvreprijs voor zijn bijzondere bijdrage aan de popularisering van wetenschap. Jan van de Craats, een bevlogen wiskundige en emeritus hoogleraar wiskunde aan de UvA, is een van de belangrijkste pleitbezorgers van goed rekenonderwijs in Nederland. Daarbij neemt hij zelden een blad voor de mond. Niet omdat hij over een obstinaat karakter beschikt, het tegendeel lijkt eerder waar, maar omdat hij oprecht verontwaardigd is over de manier waarop het rekenonderwijs de afgelopen vijftien jaar gestalte heeft gekregen. De kentering in het basisonderwijs stemt hem positief.

Volgens Van de Craats heeft de grote nadruk op het contextrekenen, gepropageerd door de realistische rekenaars, ervoor gezorgd dat er veel te weinig geoefend werd en hij constateert ook dat er van een systematische aanpak geen sprake was. Van de Craats: ‘De realistische rekenaars willen dat de kinderen alles eerst goed begrijpen voordat je gaat oefenen. Ik weet dat ik hiermee een karikatuur van het realistisch rekenen maak, maar dat is wel de manier waarop het rekenonderwijs jarenlang werd gepropageerd. Natuurlijk is het zo dat je begrip moet aanbrengen, ook ik vind dat belangrijk, kijk naar mijn vijfstappenplan. Dus wanneer zij zeggen, bij Van de Craats hoef je niets te begrijpen, bij hem hoef je alleen maar te oefenen, dan maken ze van mij ook een karikatuur.’